Btw-vrijstelling voor kostdelende verenigingen aangepast

Een groepering die georganiseerd is in een zgn. kostendelende vereniging kan genieten van een btw-vrijstelling indien de voorwaarden daartoe vervuld zijn. Sinds 1 juli 2016 werden die voorwaarden echter aangepast om die meer in overeenstemming te brengen met de Btw-richtlijn. We lichten de voornaamste wijzigingen toe.

Een zgn. kostendelende vereniging wordt vaak gebruikt door niet-btw-plichtigen of vrijgestelde belastingplichtigen zonder recht op btw-aftrek, zoals scholen, gemeenten of ziekenhuizen die tot eenzelfde financiële, economische of sociale groep behoren. Om het nadeel van het gebrek aan btw-aftrek dan te neutraliseren worden een aantal diensten samengebracht in een groepering die dan exclusief aan de leden worden aangeboden. Het voordeel daarvan is dat de groepering op die diensten geen btw moet aanrekenen aan haar leden zodat de leden niet geconfronteerd worden met een btw-meerkost. De groepering op zich is in principe wel een vrijgestelde belastingplichtige zonder recht op btw-aftrek. De btw op haar kosten kan de kostendelende vereniging dan ook niet recupereren.

Die btw-vrijstelling geldt niet onvoorwaardelijk. Zo dienen de diensten uitsluitend voor de leden te worden verricht en mag de gevraagde vergoeding niet meer bedragen dan de kostprijs ervan. Worden de diensten ook verstrekt aan niet-leden, dan vervalt de btw-vrijstelling voor de groepering in zijn geheel. Sinds 1 juli 2016 wordt die exclusiviteit echter verlaten. Het is bijgevolg ook niet meer nodig dat de leden tot dezelfde groep behoren. Voortaan kan er dus zonder btw gefactureerd worden aan leden én met btw aan niet-leden voor zover de vrijgestelde handelingen het overwegende deel (meer dan 50%) uitmaken. Voor niet-leden geldt in principe ook een aanrekening tegen kostprijs. Het gevolg is evenwel dat de kostendelende vereniging dan een gemengde btw-plichtige wordt met een gedeeltelijke recht op aftrek. Om concurrentieverstoring te vermijden, mogen de diensten die aan niet-leden verstrekt worden niet meer dan 50% bedragen van alle verleende diensten.

De leden van een kostendelende vereniging moeten een niet-btw-plichtige of vrijgestelde btw-activiteit uitoefenen. Indien het lid echter een gemengde btw-plichtige is waarvan de aan btw onderworpen activiteit slechts bijkomstig is, wordt deze voorwaarde geacht te zijn vervuld wanneer de jaaromzet uit de aan btw onderworpen activiteit maximaal 10% bedraagt van de totale jaaromzet. Sinds 1 juli 2016 moeten de leden gewoonweg overwegend btw-vrijgestelde of niet-btw-plichtige handelingen verrichten. Dit moet geïnterpreteerd worden als minstens 50% van hun omzet. Het met btw belaste deel kan derhalve sinds 1 juli 2016 meer dan 10% bedragen.

Voortaan zullen kostendelende verenigingen zich moeten identificeren voor de btw, zowel degenen die vóór als na de inwerkingtreding van de gewijzigde regels zijn opgericht. Ook bestaande groeperingen moeten de aangifte van aanvang van hun activiteit binnen de maand na inwerkingtreding van het nieuwe stelsel indienen, dus uiterlijk op 1 augustus 2016. Ook moet er aan het btw-controlekantoor een lijst worden meegedeeld van al de leden, samen met de aard van de activiteiten. Bij toetreding of uittreding van een lid, alsook bij een wijziging of stopzetting van een activiteit moet het btw-controlekantoor binnen de maand worden ingelicht.

terug naar overzicht