Dag Duolegaat, welkom vriendenerfenis

In het kader van de hervorming van de Vlaamse erfbelasting is het vanaf 1 juli 2021  niet meer mogelijk om fiscaal voordelig uw nalatenschap na te laten via het duolegaat. Er ligt wel een wetsontwerp op tafel waarbij een zgn. vriendenerfenis in het leven wordt geroepen. Kan dat een valabel alternatief zijn?

Duolegaat

Een duolegaat is een techniek die toelaat om de belastingdruk te verlagen voor wie wil nalaten aan verre afstammelingen of niet-verwanten. Erfgenamen of legatarissen die niet tot de eerste categorie behoren (broers/zussen, neven/nichten of niet-verwanten) betalen in Vlaanderen immers tot 55% erfbelasting vanaf 75.000 euro op het totaal van de netto verkrijgingen van alle erfopvolgers. Omdat het goede doel slechts 8,5% successierechten betaalt op haar eigen legaat, alsook op het legaat van de bijzondere legatarissen, zullen zij als erfgenamen in principe netto meer overhouden. De Vlaamse regering wil deze techniek vanaf 1 juli 2021 afschaffen vermits ze volgens haar alleen maar wordt gebruikt om de Vlaamse erfbelasting te beperken.  De afschaffing gaat in voor overlijdens vanaf 1 juli 2021, zo ook als een testament vóór die datum dateert.

Tariefsverlaging voor giften

Om te vermijden dat door het verdwijnen van dit fiscaal voordeel de goede doelen minder giften zullen ontvangen, wordt in Vlaanderen vanaf juli 2021 een tariefsverlaging van 0% doorgevoerd voor giften (zowel voor schenkingen als legaten). De tariefsverlaging geldt enkel voor zuivere goede doelen. Beroepsverenigingen en private stichtingen vallen uit de boot. Zij zullen belast blijven aan respectievelijk 5,5% voor schenkingen of 8,5% voor legaten. Ondanks die tariefsverlaging is het niet ondenkbeeldig dat goede doelen in de toekomst toch minder zullen ontvangen. Daarenboven is de kans reëel dat na 1 juli 2021 het goede doel de nalatenschap verwerpt vermits zij immers veel meer erfbelasting moeten betalen. Bijgevolg gaat het deel van de nalatenschap dat voor het goede doel bestemd was, naar de andere begunstigden uit het testament. Die zullen dan de volle pot moeten betalen, tegen de normale en hogere tarieven van 25% tot 55%. Testamenten die thans in een duolegaat voorzien worden bijgevolg beter herbekeken met de notaris.  

Vriendenerfenis

Om tegemoet te komen aan de gewijzigde fiscale regelgeving omtrent het duolegaat, heeft de Vlaamse regering het zgn. vriendenerfenis voorzien. Wilt u toch nog goedkoop iets nalaten aan een ‘verre vriend’ (bv. verre familie, buur of vriend), dan kan dat vanaf 1 juli 2021 tegen een gunsttarief 3% (tarief in rechte lijn). Boven het bedrag van € 15.000 blijven de gewone tarieven tot 55% van toepassing. Dit gunsttarief van 3% is gekoppeld aan een aantal voorwaarden. Het moet in de eerste plaats gaan om een natuurlijk persoon die op ondubbelzinnige wijze wordt aangeduid in een testament (ongeacht de vorm van het testament, dus eigenhandig of notarieel).  Het gunsttarief van 3% is daarenboven beperkt tot 15.000 euro in totaal. Wie m.a.w. meerdere ‘vrienden’ aanduidt, dan zal het voordeel evenredig over hen verdeeld worden, tenzij het testament dit anders voorziet en aldus aan één legataris de gunstmaatregel van 3% bij voorrang toegekend wordt. 

terug naar overzicht